ความเป็นมาของกองทุน
กรมการพัฒนาชุมชน เป็นหน่วยงานที่มีภารกิจหลักในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในชนบท โดยการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ และการมีส่วนร่วมของประชาชน เพื่อให้ประชาชนพึ่งตนเองและนำไปสู่ชุมชนที่เข้มแข็ง รวมถึงส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของประชาชน ผู้นำชุมชน องค์กรชุมชนและเครือข่ายองค์กรชุมชน ในการบริหารจัดการชุมชน ซึ่งได้ตระหนักถึงความสำคัญของเด็กก่อนวัยเรียนว่าเป็นวัยที่สำคัญและเหมาะสมในการปูพื้นฐาน เพื่อยกระดับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน เนื่องจากเป็นวัยที่ร่างกายและสมองเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว กรมการพัฒนาชุมชน จึงได้สนับสนุนให้มีการจัดตั้งศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขึ้นทั่วประเทศ โดยเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ ปี พ.ศ. ๒๕๑๐ เพื่อให้เป็นสถานที่อบรมเลี้ยงดูและให้บริการแก่เด็กวัย ๓-๖ ปี ให้มีการพัฒนาที่เหมาะสมตามวัย ทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และสติปัญญา เป็นการพัฒนาประชาชนของประเทศ ให้มีคุณภาพทุกด้านตั้งแต่วัยเด็ก แต่ปรากฏว่ายังมีเด็กที่ขาดแคลนอีกเป็นจำนวนมากไม่สามารถเข้ารับการเลี้ยงดูได้อย่างทั่วถึง เพราะครอบครัวฐานะยากจนและงบประมาณของรัฐบาลที่ให้การสนับสนุนมีอยู่ในวงจำกัด
ดังนั้น ในโอกาสปีเด็กสากล พ.ศ. ๒๕๒๒ กระทรวงมหาดไทย โดยกรมการพัฒนาชุมชน จึงได้จัดตั้ง “กองทุนพัฒนาเด็กชนบท” ขึ้น เพื่อรับบริจาคเงินหรือทรัพย์สินจากผู้มี
จิตศรัทธา และขอให้รับอุปการะเด็กยากจนในชนบทดังกล่าว เพื่อช่วยเหลือเด็กยากจนในชนบทที่ห่างไกลให้มีโอกาสเข้ารับการอบรมเลี้ยงดูอย่างถูกต้องเหมาะสมในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ตลอดจนได้รับการพัฒนาทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และสติปัญญา
เมื่อวันที่ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๓๖ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรับกองทุนพัฒนาเด็กชนบทไว้ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี
โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อเป็นกองทุน ในการให้ความช่วยเหลือสนับสนุน และพัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนอายุตั้งแต่แรกเกิดถึงหกปี ที่ครอบครัวยากจนและด้อยโอกาส